Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın 6735 sayılı Uluslararası iş gücü kanununa göre yabancıların Türkiye’de bağımlı veya bağımsız çalışamaya başlamadan önce izin almaları gerekiyor.
Herhangi bir işyerinde çalışma izni olmaksızın yabancı işçi çalıştıran işverene çalıştırdığı her bir yabancı için 11.796,00 TL; çalışma izni olmaksızın bağımsız çalışan her bir yabancıya 9.438,00 TL, çalışma izni olmaksızın bağımlı çalışan her bir yabancın için 4.716,00 TL idari para cezası uygulanmaktadır.
TC. Vatandaşı olup sigortasız işçi çalıştırmanın cezalarına ve kayıt dışı işçi çalıştıran işverenlere gelecek olursak, para cezasının yanında asgari ücret desteğinin geri alınması, sigortasız çalıştırılan sürelere ait sigorta primlerinin gecikme zammı ve cezası, teşvikten yararlandırılmaması gibi yaptırımlar uygulanmaktadır.
Bir işverenin kayıt dışı işçi çalıştırmasının tespiti durumunda, bir yıllık işçi maliyetine ek olarak 26 kat asgari ücreti 76.518,00 TL. tutarında cezaya mahkum ediliyor.
Sosyal güvenlik mevzuatı açısından sigortasız çalışan yabancı işçi ile T.C. vatandaşı arasında fark yoktur.
Yabancı işçinin sigortasız çalıştırıldığının tespiti durumunda SGK yabancıyı sigortalı olarak tescil eder ve gerekli idari para cezasını uygular.
SGK bu durumda 2 türlü idari para cezası uygular.
Öncelikle sigortalının tescilini yapar ve sigortalının çalışma süresine bakmaksızın brüt asgari ücretin iki katı 7.155,00 TL. ceza uygular.
Bir diğer ceza ise sigortalının gün ve kazançlarının bildirilmediği her ay için iki brüt asgari ücret 7.155,00 TL olarak uygulanır.
Bir diğer önemli konu ise emekli olduğu halde işyerinde sigortasız emekli işçi çalıştırmanın cezai yaptırımları.
SSK-BAĞKUR emekli sandığından emekli olanlar emekli aylıklarını kestirmeden 4/A statüsünde çalışabiliyorlar.
Bu kişiler için sosyal güvenlik destek primi (SGDP) adı altında prim ödenir. Prim tutarı çalışırken brüt ücretin %32’sidir. Bu primin %7.5 puanı işçi, %24.5 puanı işveren payından oluşur. Emekli çalışanın normal çalışandan tek farkı aylık 130,00 TL farktır.
Bu farkın sebebi de emekliden emeklilik fonu kesintisi yapılamamasıdır.
Emekli olduktan sonra sigortalı çalışanlar sosyal güvenlik destek primi , ihbar ve kıdem tazminatı, iş kazası meslek hastalığı gibi konularda avantajlı olabiliyorlar.
Sigortasız yabancı işçi çalıştırmanın idari para cezalarının yanında başka yükümlülükleri de bulunuyor.
Yabancı işçinin varsa eşi ve çocuklarının konaklama giderlerini, sağlık harcamalarını, ülkelerine dönmek için bilet dahil gerekli masrafları karşılamak gerekebiliyor.
Önemli not, sigortasız yabancı işçi çalıştırılan yerlere ceza kesme yetkisi olan iş kur müdürlükleri kesiyor SSK ayağı ayrı bununla birlikte denetim neticesinde diğer yasal eksikleri Maliye Belediye ve İŞ-KUR devreye giriyor.
Yabancı işçi çalıştırmak isteniyorsa işveren önce Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü internet sayfasından gerekli müracaatı yapması gerekiyor.
İşveren çalıştıracağı yabancı işçiyi sadece ve sadece beyan ettiği adreste ve departmanda çalıştırabilir.
PHTYD’nin Antalya ve diğer bölge toplantılarında sektörümüzün yasal sorumluluklarını dile getirip bazen tepki toplasak da bir nasihat bin musibetten hayırlıdır düsturu ile bizler uyarılarımıza ve yardımlaşma çalışmalarımıza devam edeceğiz.
STK başkanlarının uyarılarını yapmakla mükelleftir.
Yoksa Alo 170 ’in ne işe yaradığını çok iyi biliriz!
Bu ülkede yasaları çiğneyip haksız rekabet yapanlar kadar cesur olamıyorsak, koro halinde kayıt dışı ile mücadelede pasif kalıyorsak, iş işten geçtiği zaman yapacak bir şeyimiz kalmayacak.
Yazı bizden icraat sizden!
Bütün meslektaş ve tedarikçi dostlarıma hayırlı iş ve kazançlar diliyorum.
*Kaynak İş-Kur Bölge Müdürlüğü.